Diễn viên nữ tự nguyện làm xấu chính mình, liệu có "Sinh ra diễn viên"?
20181019
Gốc: Tân Kinh.
Hôm
nay, bộ phim "Bảo bối nhi" do Lưu Kiệt đạo diễn đã ra rạp toàn quốc.
Trái ngược với hình ảnh lộng lẫy ngoài đời cũng như trong nhiều bộ phim trước
đó, nữ diễn viên chính Dương Mịch xuất hiện trong phim với khuôn mặt đầy tàn
nhang, tóc tai xơ xác. Cô đóng vai một cô gái bị khuyết tật bẩm sinh, bị cha mẹ
vứt bỏ từ nhỏ. Trước đó không lâu, Mã Y Lợi cũng đã hy sinh hình tượng vì nghệ
thuật, để mặt mộc hoàn toàn trong hai bộ phim điện ảnh vừa ra rạp là "Tìm
được con" và "Con đường ta không chọn". Gần mười năm trở lại
đây, đã có rất nhiều diễn viên nữ trong nước hy sinh hình tượng, để mặt mộc,
tăng cân, hóa xấu, như Tưởng Văn Lệ tăng 15 cân trong "Lập xuân", Triệu
Vy để mặt mộc hoàn toàn để vào vai người phụ nữ nông thôn trong "Con thân
yêu", Đàm Trác đóng vai một thôn phụ ốm yếu bệnh tật, sắc mặt vàng như nến
trong "Cơn giận âm thần/The Wrath of Silence"...
Diễn
vai "không có nhan sắc" không đồng nghĩa với nữ diễn viên có diễn xuất,
có khả năng đoạt giải. Nó chỉ đồng nghĩa với diễn viên nữ đó đã chấp nhận tạm
buông hình tượng siêu sao, dùng trái tim của một người diễn viên để cảm nhận
vai diễn và phát huy diễn xuất, thông qua vai diễn để chứng minh năng lực diễn
xuất cũng như khả năng cảm thụ cuộc sống, và quan trọng nhất, chứng tỏ cho khán
giả, các ngôi sao nữ không hề bằng lòng đóng khung làm một "bình hoa"
mà vẫn luôn tìm cơ hội thích hợp để chứng tỏ mình qua các vai diễn “không đẹp”.
Tại
sao một số diễn viên nữ lựa chọn hy sinh hình tượng cho vai diễn? Diễn xuất của
họ có tiến bộ hơn so với trước đó? Đánh giá dành cho bộ phim có tăng lên không?
Phóng viên báo Tân Kinh đã đặt những câu hỏi này với đạo diễn Lưu Kiệt của phim
điện ảnh "Bảo bối nhi" và đạo diễn Hân Ngọc Khôn của phim điện ảnh
"Cơn giận âm thầm". Phạm vi thảo luận chỉ gói gọn trong các tác phẩm
Đại Lục lấy đề tài chủ nghĩa xã hội trong mười năm trở lại đây, không tính các
vai diễn trong phim hiện thực thời kỳ đầu của thế hệ đạo diễn đời thứ năm, và
các vai diễn xấu xí, giả dại nhằm mục đích gây hài, chọc cười khán giả.
Tại sao diễn viên nữ chủ động hóa trang xấu xí?
1, Tu dưỡng cơ bản của diễn viên.
Đối
diện với một kịch bản hay, nhiều nữ diễn viên sẽ không quan tâm vẻ ngoài nhân vật.
Điều mà các cô để ý là hình tượng nhân vật có phù hợp với bộ phim hay không,
nhân vật có chân thực hay không, có không gian phát huy diễn xuất hay không.
Đây là tu dưỡng cơ bản của một người diễn viên. Không ít diễn viên nữ Trung Quốc
trung thành với hình tượng "mộc mạc" này, ví dụ như Đàm Trác, Tần Hải
Lộ, Nhan Bính Yến. Họ sẵn sàng phá bỏ không chỉ là nhan sắc mà còn là hình tượng
vì nghệ thuật.
Năm
2017, Đàm Trác tham gia bộ phim "Cơn giận âm thầm" trong vai Thúy Hà,
mẹ của đứa bé bị mất tích, quanh năm ốm yếu, không thể rời giường một ngày, mất
khả năng lao động, mặt mũi bình thường, xuất hiện trên phim phần lớn toàn nằm
trên giường. Lúc đầu, người phụ trách casting đã đề cử Đàm Trác với đạo diễn
Hân Ngọc Khôn, nhưng đạo diễn cảm thấy vai diễn này quá ít nên khá ngại. Cuối
cùng ông vẫn thử tìm tới Đàm Trác, hàn huyên vài câu, mới nói tới vai diễn, Đàm
Trác đã dạt dào nước mắt. Đạo diễn Hân Ngọc Khôn kinh ngạc, "Cô ấy rất nhạy
cảm". Đàm Trác vừa khóc vừa nói chuyện, quyết định nhận vai, thậm chí còn
phải sắp xếp lại lịch làm việc.
2, Thoát khỏi cái mác bình hoa.
Rất
nhiều nữ diễn viên thường xuyên lên màn ảnh với vai diễn Thánh nữ, mặt đẹp dáng
xinh, tỏa sáng lấp lánh, 360 độ không góc chết. Như Dương Mịch chẳng hạn. Cô ấy
thường xuyên chịu trách nhiệm "đẹp" trong phim, từ series "Tiểu
thời đại", đến "Hà Dĩ Sênh Tiêu Mặc", hay "Tước Tích",
nhưng cũng vì vậy mà hay bị chỉ trích vì thiếu chiều sâu và nội hàm của vai diễn.
Những diễn viên như Dương Mịch dù có danh "lưu lượng", có lực hiệu
triệu nhất định trên thị trường, nhưng luôn bị khán giả dán mác "bình
hoa", không có tác phẩm tiêu biểu đại diện.
Những
diễn viên như vậy cần gấp một bộ phim để thoát khỏi cái mác "bình
hoa", mà "hóa trang xấu xí" là một "lối đi tắt". Phim
điện ảnh "Bảo bối nhi" có thể coi là một cơ hội tốt cho Dương Mịch
phát huy diễn xuất. Đây cũng là bộ phim văn nghệ đầu tiên của Dương Mịch, cô ấy
đóng vai một cô gái bị khuyết tật bẩm sinh và bị bố mẹ vứt bỏ. Trong "Bảo
bối nhi", cô ấy không còn mang dáng vẻ xinh đẹp, tỏa sáng như trong các bộ
phim trước. Mặt đầy tàn nhang, tóc tai xơ xác, quần áo mộc mạc, hoàn toàn không
nhận ra bóng dáng của một "lưu lượng tiểu hoa". Mặc dù Dương Mịch đưa
ra lý do nhận bộ phim này trong cuộc phỏng vấn là "Ý nghĩa của bộ phim này
lớn hơn cả chính bản thân bộ phim, tôi muốn thử một chút," nhưng đối với
cá nhân cô ấy, đây là một tính toán trực tiếp của một người diễn viên muốn
thoát khỏi cái mác bình hoa, chứng minh bản thân không chỉ là "lưu lượng
minh tinh". Nếu không, cô ấy cũng sẽ không chỉ nhận thù lao rất thấp, hai
lần quay thêm cảnh, ở trong đoàn phim tận 90 ngày. Phải biết, 90 ngày là đủ thời
gian để cô ấy quay 3 bộ phim cổ trang.
Thời
gian vừa qua, "Bảo bối nhi" đã lọt vào hạng mục "Special
Presentation" của Liên hoan phim Quốc tế Toronto và hạng mục tranh giải
chính của Liên hoan phim quốc tế San Sebastián, nhận được phản hồi tích cực từ
giới truyền thông và khán giả. Màn thể hiện của Dương Mịch cũng nhận được không
ít tán thưởng.
3, Vào vai không nhan sắc sẽ dễ được giải thưởng hơn.
Tuy
mục đích của nhiều nữ diễn viên chịu khó "hóa trang xấu xí" hay phá vỡ
hình tượng không phải là giải thưởng, nhưng phá vỡ hình tượng sẽ dễ đoạt giải
hơn. Đây là sự thực không thể chối cãi. Như ban giám khảo Oscar rất chung tình
với sự hy sinh vì nghệ thuật này, với các đại diện tiêu biểu Hilary Swank trong
"Boys Don't Cry/Con trai không khóc", Charlize Theron trong
"Monster/Quái vật", và gần đây nhất là Frances McDormand trong
"Three Billboards Outside Ebbing, Missouri/Truy tìm công lý".
Trong
nước cũng vậy. Triệu Vy lần đầu tiên giành được Kim Tượng dành cho nữ diễn viên
chính xuất sắc nhất nhờ vai diễn một người đàn bà nông thôn mất con trong phim
điện ảnh "Con thân yêu". Tưởng Văn Lệ thắng giải Kim Kê dành cho nữ
diễn viên chính xuất sắc nhất với vai diễn Vương Thái Linh, một giáo viên âm nhạc
tại thành phố nhỏ, ngoại hình tầm thường. Nhan Bính Yến cầm giải đến mỏi tay từ
Liên hoan phim Quốc tế Bắc Kinh, Giải thưởng Hoa Biểu, Liên hoan phim Sinh viên
Bắc Kinh, nhờ vai diễn Lý Bảo Lỵ thuộc tầng lớp nghèo khổ nhất trong bộ phim
"Vạn tiễn xuyên tâm (2012)".
Nguyên
nhân của việc hóa trang xấu thường được ban giám khảo các giải thưởng ưu ái là
vì hóa trang xấu, phá vỡ hình tượng bản thân sẽ giúp người diễn viên hiểu sâu
nhân vật, nhờ đó lột tả vai diễn tốt xuất sắc hơn. Tuy nhiên, không phải chỉ cần
phá vỡ hình tượng là sẽ được trao giải, vì còn phụ thuộc các yếu tố như đề tài
bộ phim, kịch bản, thiên phú diễn viên. Không bàn đến những màn hóa trang xấu
chỉ để tăng hiệu quả giải trí. Triệu Vy cũng cực kỳ kén chọn việc hóa trang xấu.
Như trong bộ phim "Họa bì", đạo diễn đã yêu cầu cô ấy hóa trang thành
nữ quỷ mặt xanh nanh vàng, nhưng cô ấy quả quyết từ chối, "Tôi không muốn
xấu như vậy. Tôi muốn xấu cũng phải cho tôi cảm thấy giá trị. Tôi có thể diễn
vai quái vật từ đầu đến cuối phim, nhưng sẽ không xấu chỉ vì một cảnh
phim."
Khán giả nhìn tạo hình.
Để
diễn những nhân vật phá vỡ hình tượng này, diễn viên sẽ phải thay đổi ngoại
hình, giấu bớt hào quang siêu sao. Khi Dương Mịch tới đoàn phim "Bảo bối
nhi", đạo diễn Lưu Kiệt đã nói với người phụ trách tạo hình như thế này,
"Đi ngoài đường thì chú ý mấy cô gái nông thôn ra thành phố lao động, nhìn
xem các cô ấy mặc quần áo như thế nào, thấy bộ nào hợp thì mua về cho Dương Mịch,
cô ấy nên mặc những trang phục như thế." Đạo diễn giảng giải cho Dương Mịch
về ngoại hình của nhân vật, "Da xấu vì trước kia bị không có hậu môn bẩm
sinh, nội tiết không tốt, tóc cũng xơ xác mới giống thật." Lưu Kiệt bảo thợ
trang điểm vẽ tàn nhang lên mặt Dương Mịch, làm tóc khô vàng xơ xác, tạo ra vẻ ốm
yếu. Lưu Kiệt cũng yêu cầu Dương Mịch giữ dáng vẻ ốm yếu, "Kể cả không có
máy quay thì cô cũng phải giữ tư thế dáng vẻ này." Sau khi Dương Mịch thử
tạo hình xong, người đại diện và tuyên truyền của cô ấy rất ngạc nhiên, muốn
thương lượng lại với đạo diễn nhưng bị Dương Mịch từ chối, "Tất cả nghe
theo đạo diễn."
Vai
diễn Thúy Hà của Đàm Trác trong "Cơn giận âm thầm" cũng là một đột
phá hình tượng thành công. Thúy Hà lao động trong hầm mỏ nhiều năm, thân thể ốm
đau bệnh tật, sống nhờ thuốc. Đạo diễn Hân Ngọc Khôn đã sưu tầm rất nhiều tư liệu,
như người uống nguồn nước bị ô nhiễm kim loại nặng trong thời gian dài sẽ bị
phù chân, da vàng, bệnh hoạn. Thợ trang điểm phải hóa trang cho Đàm Trác theo
hướng này, để thực tế hơn, nhìn qua là thấy giống người bản địa.
Triệu
Vy có thể coi là diễn viên dũng cảm, chịu khó hy sinh hình tượng, kể cả trong
những bộ phim thương mại. Cô ấy cạo đầu trọc, biến đôi mắt to tròn thành híp tịt,
mặt đầy mụn nhọt trong phim điện ảnh "Đội bóng Thiếu Lâm". Lúc đó,
Triệu Vy đang đứng trên đỉnh vinh quang, sự đột phá này có thể nói là rất dũng
cảm. Về mảng đề tài hiện thực, lần hy sinh thành công nhất của cô ấy là trong bộ
phim "Con thân yêu". Tạo hình của cô ấy trong phim rất đơn giản, để mặt
mộc, không hóa trang, làm ra vẻ tiều tụy, mặt thỉnh thoảng lại có mụn, lộ sự
qua quýt, sơ sài, thể hiện cảm giác tang thương của người đàn bà nông thôn.
Trong nghề nhìn diễn xuất.
So
sánh với các vai diễn bình thường, các vai diễn đột phá hình tượng thường sẽ
giúp diễn xuất của diễn viên tiến bộ đáng kinh ngạc. Như Dương Mịch trong
"Bảo bối nhi". Ngay từ ngày đầu tiên vào đoàn phim, đạo diễn đã yêu cầu
Dương Mịch học nói giọng Nam Kinh. Theo lời kể của đạo diễn, trong buổi chiếu
phim tuyên truyền tại Nam Kinh, "Người Nam Kinh đều cảm thấy cô ấy nói giọng
Giang Ninh Nam Kinh chính gốc." Ngoài khẩu âm, thì thử thách lớn nhất của
Dương Mịch là làm sao để trong mắt khán giả có Giang Manh mà không phải là
Dương Mịch. Đạo diễn Lưu Kiệt rất biết cách chỉ bảo diễn viên. Ông yêu cầu nhân
viên trong đoàn phim không coi Dương Mịch là siêu sao, "Ai dám để ý tới cô
ấy là bị tôi lừ trắng mắt. Tôi nói với cô ấy mấy câu liền tỏ vẻ ghét bỏ, còn
chú ý, khen ngợi trợ lý của cô ấy, một cô bé tới từ nông thôn. Bạn cũng hiểu là
người phải chịu áp lực tinh thần như vậy trong vòng mấy tháng sẽ rất dễ bị suy
sụp." Quả nhiên, Dương Mịch từng nổi giận bừng bừng hai lần tại đoàn phim,
"Cô ấy trở về lại gửi tin nhắn xin lỗi tôi, do áp lực quá lớn, cảm thấy
mình diễn không tốt, rất dễ nóng giận."
Trong
thời gian quay, có đôi lúc Dương Mịch không chú ý vẫn nói ra một hai câu tiếng
phổ thông. Đạo diễn Lưu Kiệt cảm thấy cô ấy vẫn chưa hiểu hoàn cảnh, "Cô
không được nghĩ mình là một siêu sao. Cô phải tập sao cho thản nhiên ngồi bên lề
đường gặm bánh bao, không để ý đến những người xung quanh". Dương Mịch đã
làm được điều này sau 9 tháng tập luyện và dưới sự chỉ dạy của đạo diễn. Ghi
hình kết thúc, Dương Mịch nói đùa, "Danh tiếng của tôi trước đây không tốt,
rất có thể đây sẽ là bộ phim được đánh giá kém nhất của anh." Đạo diễn trả
lời: "Doanh thu phòng vé các bộ phim trước đây của tôi không tốt, rất có
thể đây sẽ là bộ phim thu về ít nhất của cô."
Trước
"Con thân yêu", ngoại trừ "Họa bì", các vai diễn trên màn ảnh
rộng của Triệu Vy đều không gây ấn tượng mạnh. Vai diễn Lý Hồng Cầm có thể coi
là bước ngoặt trong sự nghiệp diễn xuất của cô ấy. Trước khi vào đoàn phim, cô ấy
không đi trải nghiệm thực tế, không giao lưu với nguyên mẫu, mà sưu tầm tư liệu,
xem tin tức phóng sự, chú ý đến trạng thái biểu cảm của mọi người khi lạc mất
con. Diễn xuất của Triệu Vy đã cho thấy khả năng cảm thụ cuộc sống mạnh mẽ và
linh khí diễn xuất. Lý Hồng Cầm cũng đưa sự nghiệp của Triệu Vy lên một đỉnh
cao mới. Cô ấy nhận được đề cử Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Kim Mã, và
đoạt về tượng vàng Kim Tượng.
Điểm đánh giá phim của các nữ diễn viên đã không ngần ngại "hóa xấu" trên màn ảnh (tham khảo douban):
Tưởng
Văn Lệ: "Lập xuân" 8,1, "Tạm biệt, không hẹn gặp lại" 5,9,
"Sư phụ" 8,1, "Bí ngạn" 6,1, bình quân: 6,7.
Triệu
Vy: "Con thân yêu" 8,4, "Xích bích" 6,3, "Xích bích
2" 6,4, "Họa bì" 6,6, "Họa bì 2" 5,9, "Hoa Mộc
Lan" 6,2, "Cẩm y vệ" 5,9, "Yêu" 7,0, "Lạc lối ở
Hong Kong" 5,6, "Khuấy đảo Hollywood" 4,4, "Tam nhân
hành" 5,9, bình quân: 6,0.
Đàm
Trác: "Cơn giận âm thầm" 8,2, "Hello! Thụ tiên sinh" 7,4,
"Tôi không phải dược thần" 9,0, "Mùa hè của tây tiểu hà"
6,8, "Truy tìm sát nhân/Cock and Bull" 7,7, "Nhật ký tìm người của
Lý Khả Nhạc" 5, 9, "Thượng Hải 4 giờ sáng" 6,5, "Buổi tối
chìm trong gió xuân" 7,9, "Tróc yêu ký" 5,0, "Bộ bộ truy hồn"
3,1, "Cà phê" 5,4, "3 - 1" 4,4, trung bình: 6,2.
Mã
Y Lợi: "Tìm được con" 7,4, "Con đường ta không chọn" 6,9,
"Bất nhị thần thám" (vai phụ) 4,6 , "Theo dõi Khổng Linh Học",
trung bình: 5,6.
Dương
Mịch: "Bảo bối nhi" chưa có điểm, "Tú Xuân Đao 2" 7,2,
"Tước Tích" (vai phụ) 3,8, "Cuộc giải cứu đếm ngược" 4,8,
"Tôi là nhân chứng" 6,1, "Thành phố trong tình yêu" 5,6,
"Hà Dĩ Sênh Tiêu Mặc" 3,6, "Tiểu thời đại" 4,7, "Nắm
giữ tình yêu" 3,4, "Võ Đang thất bảo" 3,8, "Xuân Kiều và
Chí Minh" (vai phụ) 7,3, "Cô đảo kinh hoàng" 3,2, "Họa bì
2" (vai phụ) 5,9, trung bình: 5,1.
Những dạng vai diễn thường được các nữ diễn viên lựa chọn để "phá vỡ hình tượng":
-
Người khuyết tật: Dương Mịch "Bảo bối nhi", Đàm Trác "Hello! Thụ
tiên sinh".
- Ốm
đau bệnh tật: Đàm Trác "Cơn giận âm thầm".
-
Phụ nữ nông thôn: Triệu Vy "Con thân yêu", Tưởng Cần Cần "Một
cái muỗng".
-
Phiêu bạt: Tần Hải Lộ "Sáu trăm dặm tới Phụ Dương", Nhan Bính Yến
"Bông hoa của Thịnh tiên sinh", Mã Y Lợi "Con đường ta không chọn".
-
Người nghèo khổ: Mã Y Lợi "Tìm được con", Triệu Đào "Người tốt ở
Tam Hiệp", Nhan Bính Yến "Vạn tiễn xuyên tâm".
- Tính
cách, tâm lý vặn vẹo: Tần Hải Lộ "Trốn tìm".
-
Người làm nghệ thuật: Tưởng Văn Lệ "Lập xuân", Triệu Đào "Sân
ga".
Những phương pháp "hóa xấu" được sử dụng nhiều nhất:
-
Giọng vùng miền: Dương Mịch "Bảo bối nhi" giọng Nam Kinh, Triệu Vy
"Con thân yêu" giọng Vu Hồ, Tưởng Văn Lệ "Lập Xuân" giọng
Bao Đầu, Tưởng Cần Cần "Một cái muỗng" giọng Trùng Khánh.
-
Tăng cân: Tưởng Văn Lệ "Lập xuân".
-
Tàn nhang: Dương Mịch "Bảo bối nhi", Tưởng Văn Lệ "Lập
xuân", Đàm Trác "Cơn giận âm thầm".
-
Khuyết tật: Dương Mịch "Bảo bối, Đàm Trác "Hello! Thụ tiên
sinh".
-
Thay đổi kiểu tóc: Mã Y Lợi "Tìm được con", Triệu Vy "Con thân
yêu".
Những ví dụ tiêu biểu từ các nữ diễn viên nước ngoài:
Có
rất nhiều nữ diễn viên nước ngoài đã hóa xấu, phá vỡ hình tượng vì vai diễn, ví
dụ như Natalie Portman cạo đầu vì "Chiến binh tự do/V for Vendetta",
Hilary Swank ngụy trang giới tính, cắt ngắn tóc, buộc ngực, sống như một cậu
con trai trong "Con trai không khóc/Boys Don't Cry" và nhờ vai diễn
này, cô đã được trao Oscar dành cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất.
Nổi
tiếng nhất là trường hợp của Charlize Theron với bộ phim "Quái vật".
Cô vào vai một cô gái bán hoa có cuộc đời đầy bi kịch, vì tình yêu mà trở thành
sát thủ liên hoàn không ghê tay. Charlize Theron tăng hơn 13 cân, cạo lông mi,
mặt đầy sẹo và tàn nhang, đeo răng giả khấp khểnh, che đi đôi mắt xanh thẳm bằng
kính áp tròng màu nâu. Không hề thấy bóng dáng một nữ minh tinh tóc vàng xinh đẹp,
dáng người nóng bỏng, chỉ có "một người phụ nữ đầu đường thô tục, to con,
xồ xề như võ sĩ quyền Anh chuyên nghiệp." Cô ấy không chỉ thay đổi về mặt
ngoại hình mà còn cố gắng bắt chước nguyên mẫu giống như đúc. Charlize Theron
đã cống hiến một vai diễn vĩ đại. Cô ấy đã cho khán giả nhìn thấy không chỉ là
một nữ sát nhân, mà còn là một người phụ nữ bình thường bị vùi dập bởi cuộc đời.
Nhờ vai diễn này, cô ấy đã đoạt hàng loạt giải thưởng dành cho Nữ diễn viên xuất
sắc nhất tại Oscar lần thứ 76, Liên hoan phim Quốc tế Berlin lần thứ 54, Quả cầu
vàng lần thứ 61.
Nhận xét
Đăng nhận xét