"Địch Nhân Kiệt 3: Tứ đại thiên vương": Hiệu ứng hình ảnh che lấp chữ "tình"?
20180801 Gốc: Tân
Kinh.
Phim điện ảnh
"Địch Nhân Kiệt 3: Tứ đại thiên vương" (phía sau gọi tắt là "Tứ
đại thiên vương") của Từ Khắc đã ra rạp từ cuối tuần trước. Là phần thứ 3
trong series điện ảnh "Địch Nhân Kiệt", kể tiếp cuộc hành trình của vị
thần thám sau khi phá vụ án Rồng biển trỗi dậy, với âm mưu tranh giành quyền lực
của Võ Tắc Thiên. Sau khi ra mắt, phim nhận được các phản hồi có khen có chê,
khen hiệu ứng hình ảnh của Từ Khắc và chê nội dung phim yếu, lỏng lẻo.
Có sáng tạo, dung hòa Cthulhu.
Là phần thứ 3 trong
series điện ảnh "Địch Nhân Kiệt", khác với 2 phần trước, sau khi phim
chiếu xong, luôn có những khán giả hân hoan đi ra, luôn miệng: Cthulhu.
Cthulhu là nhân vật
trong series tiểu thuyết hư cấu của nhà văn Mỹ H. P. Lovecraft. 60 - 70% các
tác phẩm kỳ ảo, huyễn huyễn đương đại đều bắt nguồn từ hệ thống thần thoại
Cthulhu, từ các series phim truyền hình như "Twin peaks", "True
detective" đến các phim điện ảnh "The mist", "Cướp biển
vùng Caribe", và thậm chí kể cả các tác phẩm quen thuộc với tuổi thơ của
chúng ta như "Digimon", "Hoàng tử của Mặt trời",...
Cthulhu xuất hiện rất
nhiều trong văn hóa đương đại, nhưng chưa từng được điện ảnh nước ta sử dụng.
Chi tiết người dùng bí thuật, người dị biến, triệu hoán quái vật biển trong “Rồng
biển trỗi dậy” đều là những thử nghiệm sơ khai nhất đối với Cthulhu, và có thể
coi là khá thành công.
Có thể bắt gặp thường
xuyên những nhóm người như nhóm của Địch Nhân Kiệt trong những câu chuyện kể của
Cthulhu. Đầu tiên là phát hiện vụ án lạ, tiếp theo là bước lên đường điều tra,
chân tướng ngày càng rõ cũng là lúc ác quỷ đặt bẫy trùng trùng điệp điệp. Ứng dụng
vào “Tứ đại thiên vương” trên phương diện thị giác, tộc nhân Vô Diện có hình
dáng và ngôn ngữ quái lạ, vòi tua tủa dưới cằm, gây ra ảo giác và mê sảng, nhất
là quái vật nhãn cầu khiến khán giả sợ hãi không dám nhìn trong cuộc chiến cuối
cùng, đều gợi nhớ đến những vụ án ly kỳ và những con quái vật không phải người
của Cthulhu.
Nhưng nếu bạn cho rằng
bộ phim này chỉ có sáng tạo về mặt hình ảnh thị giác thì bạn đã sai hoàn toàn.
Với suy nghĩ "Chân lý phải được thực hiện", Địch Nhân Kiệt đi tới Đại
Lý Tự, tiếp nhận Cang Long Giản, bắt đầu vận mệnh hắc ám. Vì series bắt đầu với
Địch Nhân Kiệt tuổi trung niên trong "Thông Thiên đế quốc", nên khán
giả có thể dự đoán phần nào kết cục của nhóm thần thám trẻ tuổi, mà kết cục của
họ đều có dây mơ rễ má tới dục vọng của Võ Tắc Thiên. Đương nhiên, kết cục của
Võ Tắc Thiên cũng không hề tốt hơn - bức tượng tà môn mà bà ta thờ phụng khá giống
với pho tượng tà môn từ phần thứ nhất, khán giả dõi theo đã nhận ra bà ta đang
từng bước hiến dâng tế phẩm là chính bản thân hoặc Đại Đường.
Từ Khắc là thiên
tài kể chuyện có kết cục bi kịch, và có lẽ ông đã phát huy hết khả năng của
mình trong những series phim như thế này. Không ai có thể trốn thoát bàn tay vận
mệnh, loại cảm giác này khiến người yêu thích truyền kỳ, kỳ ảo mê muội.
Tập trung xử lý hiệu ứng hình ảnh, nội dung là yếu tố phụ để phục vụ hình ảnh.
Có câu "Từ Khắc
bàn tay vàng, nếu có thể bay sao phải chạy", Từ lão quái xuất thủ kèm theo
7 phần quái lực loạn thần, đại diện cho phương hướng tương lai của nền điện ảnh
Trung Quốc. Tuy nhiên, những bộ phim điện ảnh chỉ tập trung vào hiệu ứng hình ảnh như thế này là một thất bại đối với nhu cầu "có một nội
dung hay" của khán giả Trung Quốc.
Khán giả sẽ thất vọng
nếu đặt tiêu chuẩn nội dung cao. Khó có thể khen đây là một bộ phim logic, hợp
lý. Khán giả có hiểu nhân vật hay không thì cũng tùy vào độ tập trung vào bộ
phim.
Khán giả muốn xem
Sherlock Holmes Đại Đường cũng sẽ không hài lòng. "Thần thám" ở đâu?
Muốn tìm thấy niềm vui phá án sau quá trình suy luận hành não? Không hề tồn tại,
bộ phim này không thể coi là phim trinh thám - suy luận. Đại boss xuất hiện
ngay từ nửa đầu phim, sao cần suy luận tiếp?
Series này chỉ tập
trung vào hình ảnh đặc hiệu. Có thể những người làm phim đã có những ý tưởng
khác, nhưng kết quả thật sự phơi bày trước mặt khán giả chính là nội dung trở
thành yếu tố phụ để phục vụ cho nhu cầu thị giác.
Kể từ sau phim điện
ảnh "Anh hùng (2002)" của đạo diễn Trương Nghệ Mưu, các tác phẩm
trong nước đã lần lượt đi theo vòng xoáy "bom tấn", mấy năm nay IP
lên ngôi, khán giả sớm đã chán tận xương, nhao nhao yêu cầu các bộ phim có nội
dung hay, đây là hành vi thể hiện sự xem phim có trách nhiệm của khán giả.
Nhưng lấy nội dung để cảm động nhân tâm hay lấy hình ảnh để thu hút mắt nhìn, vốn
hai chuyện này không hề có phân biệt cao thấp, vế phía sau càng không phải là một
tội.
Chúng ta đều biết,
Từ Khắc là đạo diễn trong nước kết hợp hiệu ứng hình ảnh và nội dung tốt nhất, ông luôn
sử dụng các công nghệ kỹ thuật để truyền tải ý tưởng nội dung. Những kỹ thuật
công nghệ đã cũ khó có thể phục vụ cho nhu cầu sáng tạo, phải nhờ cậy tới các
công nghệ mới để sản sinh ra những thời khắc khiến người khác phải nhớ kỹ. Như
tạo hình long mã trong "Rồng biển trỗi dậy" lấy ý tưởng từ Đại Đường
truyền kỳ Tam muội. Và trong "Tứ đại thiên vương", ảo giác của quốc
sư, cá vàng Dã tự, tạo hình Quảng Mục thiên vương, Viên Trắc biến hóa thành Bạch
Viên, Phật pháp đối lập với Tà thần, đã hình thành vòng tròn khép kín hoàn mỹ.
Chúng ta có thể thấy
được, Từ Khắc không phải muốn bỏ qua phần nội dung. Điểm lợi hại ở ông là những
sáng tạo kỳ diệu, tạo nên một thế giới sử thi kỳ huyễn Đại Đường. Biển nhiều vỏ
ốc, bạn muốn nhảy vào hay không phải tùy thuộc vào chính bạn rồi.
Đương nhiên, quá
trình san bằng khoảng cách đã định trước không thể thuận buồm xuôi gió. Thích một
thế giới hoàn toàn mới khác hoàn toàn với thích một Địch Nhân Kiệt hoàn toàn mới.
Nhớ lại "Thông thiên đế quốc" của tám năm trước, đã có rất nhiều
tranh luận nổ ra, "Tại sao Địch Nhân Kiệt biết võ công", "Tại
sao hươu biết nói", "Có chuyện gì đã xảy ra với lông mi của Võ Tắc
Thiên".
Tám năm đã trôi
qua, hiện tại chúng ta đã biết, những nghi ngờ từ tám năm trước đã kéo dài đến
tận ngày hôm nay, đồng thời sẽ không biến mất trong tương lai về sau.
Từ Khắc liệu còn có thể giúp chúng ta thực hiện mộng giang hồ?
Yếu tố tình cảm từng bước nhường đường, hình ảnh đặc hiệu trở thành mồi câu khách.
Rất nhiều người
thích phim của Từ Khắc vì trí tưởng tượng của ông hoàn toàn khác với người thường,
thích hình ảnh đặc hiệu trong phim của ông. Nhưng tôi càng thích những bộ phim
đậm sắc thái lãng mạn của ông, như mối tình ngây thơ của Lương Sơn Bá, Chúc Anh
Đài trong"Lương Chúc"; "Tân Long Môn khách sạn" muốn mà
không nói lên lời, chỉ đành mượn rượu buông giọt lệ; Pháp Hải bảo vệ Bạch Xà sinh con trong
"Thanh Xà"; "Hoàng Phi Hồng" từng quyền tôn lên tinh thần
dân tộc... Những tác phẩm này đều sử dụng những hình ảnh đặc hiệu tại thời gian
đó, đồng thời kết hợp nhuần nhuyễn với tình cảm của nhân vật, lưu lại ấn tượng
sâu đậm trong lòng khán giả.
Sau năm 2000, các bộ
phim của Từ Khắc từng bước nhấn mạnh hình ảnh đặc hiệu, yếu tố lãng mạn ngày xưa
cũng từng bước mà lui. Khán giả xem phim chỉ còn kinh ngạc với những hình ảnh
thiết kế hoành tráng, như quái vật dưới nước trong "Rồng biển trỗi dậy",
nhãn cầu văng ra trong "Tứ đại thiên vương", series "Địch Nhân
Kiệt" tiến càng lúc càng gần với danh hiệu series "Hình ảnh đặc hiệu".
Tuy "Thông thiên đế quốc" đã mở đường cho thể loại cổ trang phá án mới,
nhưng yếu tố phá án trong "Rồng biển trỗi dậy" và "Tứ đại thiên
vương" ngày càng mờ nhạt, trở thành hàng tặng kèm hoặc thủ đoạn câu khách,
mồi câu thực sự vẫn là "hình ảnh đặc hiệu".
Đương nhiên, có thể
trở thành người số một trong phương diện thị giác đã là vô cùng thành công,
nhưng vì đạo diễn là Từ Khắc nên yêu cầu càng phải cao hơn. Chính vì thế mà tôi
vô cùng thất vọng với "Tứ đại thiên vương". Thất vọng với nội dung
câu chuyện, thất vọng với các nhân vật, thất vọng với chữ "tình"
trong phim.
Nội dung lỏng lẻo, quá chú trọng thị giác.
Nội dung chính của
phim là Võ Tắc Thiên bất mãn với việc Hoàng đế trao Cang Long Giản cho Địch
Nhân Kiệt, âm thầm phái người đoạt lại, xen lẫn với các phương sĩ, thuật sĩ
thôi miên Võ hậu, và Địch Nhân Kiệt phá vụ án rồng bay lên trời. Nói tóm lại là
rất lẻ tẻ và manh mún, đầu mối phân bố cực kỳ tùy ý, bất kể chỗ nào cũng có
tình tiết được nhồi nhét mang tính chất cố ý sắp đặt. Như nhóm phương thuật mà
Võ Hậu tìm, tất cả đều là vai ác, trừ Thủy Nguyệt của Mã Tư Thuần, sắp xếp như
thế có mục đích gì, hoàn toàn không có lời giải đáp. Những cảnh tán tỉnh không
hề có nguyên do của Thủy Nguyệt và Sa Đà (Lâm Canh Tân thủ vai) chỉ có tác dụng
thêm chút lãng mạn cho bộ phim, ấy vậy mà lại khiến khán giả thấy xấu hổ.
Hai nhân vật chính
là Địch Nhân Kiệt và Võ hậu hoàn toàn bất di bất dịch. Địch Nhân Kiệt trung
thành thì cứ trung thành, Võ hậu ước mơ quyền lực thì cứ ước mơ, hoàn toàn
không gây nên bất cứ bão táp mưa sa gì giữa hai người. Địch Nhân Kiệt có thị
giác của thượng đế, hiểu rõ mọi âm mưu. Những chuyện Địch Nhân Kiệt không làm
được thì chờ đến trận quyết chiến cuối cùng mang cao tăng Viên Trắc ra giải quyết.
Tâm bệnh của Địch Nhân Kiệt cũng là một sự sắp xếp quá tay. Tâm bệnh là nhược
điểm của nhân vật chính, nhưng đến giây cuối cùng của bộ phim, nó vẫn không có
tác dụng lớn lao gì. Hành vi của Võ hậu cũng khá là khó hiểu, nếu Võ hậu dễ
dàng chịu thua đến vậy, không có mắt nhìn vấn đề bằng Địch Nhân Kiệt, sao cuối
cùng bà vẫn có thể lên ngôi hoàng đế?
Tựu chung, nội dung
lỏng lẻo, không đáng được cân nhắc, nhìn qua chỉ có thể thấy Từ Khắc đang cố gắng
sắp xếp cho trận chiến cuối cùng - Tinh tinh đại chiến quái vật nghìn mắt.
"Kỳ môn độn giáp" trước đó cũng đi theo lối này. So với "Kỳ môn
độn giáp", "Tứ đại thiên vương" nhỉnh hơn về hiệu ứng hình ảnh,
tốn nhiều tiền hơn, thiết kế tỉ mỉ hơn. Nhưng nếu bàn về quan hệ nhân vật, thì
"Kỳ môn độn giáp" lại thú vị hơn vì mối quan hệ giữa Nghê Ni - Đại Bằng,
Châu Đông Vũ - Lý Trị Đình. Còn các nhân vật trong "Tứ đại thiên
vương" gần như không liên quan tới nhau, hay chỉ cần Sa Đà - Thủy Nguyệt, người
đồng hương gặp gỡ, nước mắt lưng tròng là đầy đủ rồi?
Chú trọng hiệu ứng
thị giác mà bỏ quên nội dung là xu thế sáng tác mấy năm nay của Từ Khắc, và
cũng là một con đường mà nhiều bom tấn sau khi thành công đã lựa chọn. Từ năm
2000, Từ Khắc đã thử nghiệm với nhiều dòng phim mới với các bộ phim "Thất
kiếm", "Phụ nữ không xấu", "Thâm hải tầm nhân", nhưng
thành công nhất vẫn là "Đấu trí núi Uy Hổ" và series "Địch Nhân
Kiệt", hiệu ứng thị giác hoành tráng đã chứng minh hiệu quả. Nhưng Từ Khắc
vẫn chưa tìm ra phương án thích hợp để giải quyết những quan hệ và tình cảm giữa các
nhân vật để thỏa mãn tâm lý khán giả ngày nay. Trên cơ bản, "Tứ đại thiên
vương" đã né khỏi tuyến tình cảm cũng như xây dựng nhân vật để dồn sức vào
việc xây dựng hình ảnh đặc hiệu.
Nếu không có tình cảm
với Từ Khắc và phim của ông, sẽ không bao giờ xoi mói như vậy. Nhưng mộng giang
hồ "hào tình vạn trượng" ngoài Từ Khắc sẽ còn ai thực hiện giúp chúng
ta? Nếu ngay cả Từ Khắc cũng đánh mất chữ "tình", còn có thể trông cậy
vào tác phẩm của ai nữa?
Nhận xét
Đăng nhận xét