Poster phim nước ngoài made for China.

20181102 Gốc: Báo Tân Kinh.

Thời gian vừa qua, bom tấn Hollywood "Sinh vật huyền bí: Tội ác của Grindelwald" đã công bố 6 poster made for China. Sáu sinh vật huyền bí, mỗi con một vẻ trên poster của chính mình, hợp lại thành một tấm bình phong dài. Họa sĩ thiết kế bộ poster này chính là Trương Xuân, một trong số những đạo diễn của bộ phim hoạt hình "Đại Ngư và Hải Đường". Hai năm trước, cũng chính Trương Xuân là người đã thiết kế 6 poster Trung Quốc cho bộ phim "Sinh vật huyền bí và nơi tìm ra chúng".

Một hiện tượng thường thấy trong những năm gần đây là, các phim điện ảnh Hollywood thường công bố các poster dành riêng cho Trung Quốc trước khi ra rạp tại thị trường 1,3 tỷ dân. Đây dường như đã trở thành thông lệ tuyên truyền của các bộ phim nước ngoài. Là một thị trường quan trọng của Hollywood, khẩu vị, thẩm mỹ, nhu cầu điện ảnh của người dân trung Quốc đã trở thành nhân tố quyết định hàng đầu trong chiến dịch tuyên truyền của các bộ phim. Làm thế nào để dung hòa hai yếu tố Đông - Tây trên một tấm poster là một môn học. Có một câu nói khá nổi tiếng trong làng điện ảnh: Một poster đẹp trị giá 20 triệu doanh thu. Tuy không dễ để đánh giá "giá trị tư bản" của một poster, nhưng đúng là một poster đẹp sẽ giúp bộ phim dễ in dấu ấn trong lòng khán giả. Năm nay, họa sĩ Hoàng Hải, người từng thiết kế poster cho nhiều bộ phim của đạo diễn Khương Văn, đã thiết kế poster Trung Quốc dành cho phim điện ảnh Nhật Bản "Kẻ trộm siêu thị/Shoplifters". Những tấm poster này nhận được rất nhiều lời khen về sự sáng tạo của các bạn Nhật Bản. Nhờ những ý tưởng sáng tạo của các họa sĩ, các poster made for China đã đưa các bộ phim ngoại quốc tới gần hơn với người dân Trung Quốc, giúp chiến dịch tuyên truyền của các bộ phim thành công hơn. Dưới đây là bài phỏng vấn của Tân Kinh với các nhà sản xuất, các họa sĩ cùng trò chuyện về những câu chuyện phía sau những poster made for China.

Một, Rất nhiều bộ phim nước ngoài sở hữu poster dành riêng cho thị trường Trung Quốc.

Năm nay, phim điện ảnh "Chiến binh Báo Đen" tuyên truyền với poster thủy mặc, vừa mang ý vị Trung Quốc, vừa không làm mất đi cảm giác siêu công nghệ và chất ngầu của Báo Đen; 

"Robot đại chiến 5: Chiến binh cuối cùng" trước khi tấn công các rạp chiếu Trung Quốc cũng kịp trình làng poster theo hình thức quyển trục, kết hợp Robot biến hình với các nhân vật thần thoại Trung Quốc, gia tăng khí chất cổ điển; 

"Đại chiến hành tinh khỉ" chèn trực tiếp thơ Đường lên poster, sự kết hợp hoàn hảo giữa tình cảnh trong poster cùng câu thơ đã tăng khí thế của bộ phim lên gấp bội; 

"Công phu Gấu Trúc 3" tuy bản thân đã nồng đượm khí tức Trung Hoa nhưng trên poster nào là nghệ thuật cắt giấy truyền thống, nào là nghệ thuật rối bóng truyền thống, rất Trung Quốc; 

"Giải mã mê cung 3: Lối thoát tử thần" dù bị chê khắp nơi nhưng poster với nghệ thuật thêu thùa, khắc dấu cổ truyền của Trung Quốc thì không ai có thể chê; 

Poster "Siêu đại chiến Thái Bình Dương 2: Trỗi dậy" thể hiện cuộc chiến giữa máy móc và quái thú bằng tranh thủy mặc, được nhà sản xuất phim Guillermo del Toro cực kỳ yêu thích.

Thật ra, trước khi đổ bộ vào Trung Quốc, các nhà sản xuất của bom tấn Hollywood phải phối hợp với nhóm thiết kế lên ý tưởng "Trung Quốc hóa". Như poster thủy mặc của bộ phim "Người đẹp và Thủy quái" tung ra tại Trung Quốc nhận được rất nhiều khen ngợi. Phía sau poster tưởng chừng đơn giản này là rất nhiều nỗ lực, cố gắng. Những người họa sĩ phải nắm bắt được văn hóa của mỗi quốc gia khác nhau để lên ý tưởng sáng tạo. Tổng giám đốc Kim Nam của 20th Century Fox khu vực Trung Quốc cho ý kiến, "Trung Quốc không hề thiếu các bộ phim lấy chủ đề tình yêu giữa người và cá, may mắn là chúng tôi tìm được một họa sĩ rất am hiểu phong cách văn hóa Trung Quốc, anh ấy đã sáng tạo ra poster này."

Hai, Quá trình thiết kế một poster made for China.

1, Nhóm họa sĩ thiết kế không cố định.

Hầu như các bộ phim được nhập vào Trung Quốc của 20th Century Fox đều sở hữu poster Trung Quốc, mỗi poster lại có một phong cách khác nhau, nhưng nhóm thiết kế lại không hề cố định. Mỗi phong cách khác nhau sẽ mời các họa sĩ khác nhau. Như họa sĩ Tony phụ trách poster made for China của phim điện ảnh "Án mạng trên chuyến tàu tốc hành Phương Đông". Phía sau mỗi nhân vật đều có một sinh vật biểu tượng mang theo ẩn ý riêng.

Ngày 25/11/2016, "Sinh vật huyền bí và nơi tìm ra chúng" khởi chiếu tại Trung Quốc. Nhà phát hành Warner Bros. cần những tấm poster không những gần kề với văn hóa Trung Hoa mà còn phải làm nổi bật được sáu sinh vật huyền bí trong bộ phim. Và nhất là, những tấm poster này sau đó sẽ được tặng cho những thành viên chính của bộ phim, mỗi người một tấm. Họa sĩ Trương Xuân đã nhận thử thách này, vẽ 6 tấm poster Trung Quốc cho bộ phim. Có thể nhiều người chưa quen thuộc cái tên Trương Xuân, nhưng anh chính là một trong những đạo diễn của phim điện ảnh hoạt hình "Đại Ngư và Hải Đường".

Ngày 16/3 năm nay, phim hay nhất giải Oscar "Người đẹp và Thủy quái" ra rạp tại Trung Quốc. Trước ngày khởi chiếu, tấm poster tràn đầy hương vị thủy mặc được tung ra, ngay cả tên phim cũng được thể hiện bằng thư pháp Trung Quốc. Tấm poster này được thiết kế bởi họa sĩ trẻ chuyên vẽ tranh minh họa Lộc Hà. Trước đó, anh cũng đã thử nghiệm vẽ tranh minh họa với thủy mặc, rồi đăng lên mạng chia sẻ cùng mọi người. Một nhân viên của Fox xem xét, cảm thấy tranh của Lộc Hà tương đối phù hợp với cảm giác mà "Người đẹp và Thủy quái" mang đến nên đã mời Lộc Hà thiết kế poster.

2, Mỗi poster được sửa chữa ít nhất 30 lần.

Quá trình sản xuất một tấm poster, từ lên ý tưởng đến vẽ hình, xác nhận, sửa chữa, cần từ ba đến bốn tuần, chi phí tùy vào từng dự án, nhưng chi phí vẽ poster tại Trung Quốc không cao như nước ngoài, "Nhiều họa sĩ phải bỏ ra rất nhiều tâm huyết. Họ làm phần lớn vì sở thích. Vẽ poster khó nhất không phải là sắp xếp thời gian mà là tìm được điểm tương đồng giữa bộ phim và văn hóa Trung Quốc. Một tấm poster bị ép theo phong cách Trung Hoa sẽ mang lại cảm giác rất khó chịu." Theo lời Kim Nam, nhìn sản phẩm cuối cùng có thể mọi người cảm thấy rất đơn giản nhưng phía sau mỗi tấm poster là hơn 30 lần sửa, có những poster hoàn tất rồi vẫn không thể sử dụng.

Yêu cầu của Fox đối với poster "Người đẹp và Thủy quái" là có ý cảnh Trung Quốc. Lúc bắt đầu, để tìm cảm giác, Lộc Hà thử nghiệm với tranh nước 3D nhưng không tìm được sự phù hợp. Sau đó, anh nghĩ tới tranh trang trí trên quạt giấy, mở rộng các phác thảo trước đó, lấy khoảng trắng để thể hiện sự ngưng đọng của nước. Lộc Hà đã vẽ nháp tổng cộng hơn 30 phác thảo bất đồng. Một số phác thảo tiêu biểu như: hai nhân vật chính ôm nhau, nữ chính tìm được tình yêu đích thực của cuộc đời; hay ý tưởng lấy nữ chính làm chủ, nhấn mạnh vào 3 vết xước trên cổ, ý nghĩa của phác thảo này là dù tật câm của nữ chính bị mọi người coi là thiếu sót, nhưng đến cuối cùng, dù không thể thốt lên nhưng tình yêu đích thực vẫn sẽ tìm đến; cũng có phác thảo khá u ám. Cuối cùng, đạo diễn Guillermo del Toro đã quyết định lựa chọn phác thảo sử dụng nghệ thuật lưu bạch.

Theo họa sĩ Tony, một dự án vẽ poster, từ tiếp xúc với phía bộ phim, lên ý tưởng, phác thảo, sửa chữa, sẽ cần khoảng 2 tháng. Mỗi nhóm thực hiện gồm từ 5 đến 6 người, giám sát, họa sĩ, trợ lý. Vấn đề không phải là thời gian mà mấu chốt là tìm được tinh hoa chủ đề, "Như một người đầu bếp, họ muốn mỗi món ăn của họ không những được thực khách thưởng thức mà còn phải để lại dư vị sau mỗi bữa ăn. Đây là đích đến của mỗi bộ môn."

3, Lấy ý tưởng từ bộ phim.

Khi sáng tác poster tuyên truyền cho bộ phim "Đảo của những chú chó", họa sĩ Tony đã lấy linh cảm từ chính bộ phim. Trong phim của đạo diễn Wes Anderson có rất nhiều giống chó nên nhóm thực hiện phải vẽ tỉ mỉ khắc họa từng con. Không những vậy, cũng phải tham khảo nội dung bộ phim, stills của phim, tính cách mỗi chú chó.

So với "Đảo của những chú chó", rõ ràng bộ phim "Án mạng trên chuyến tàu tốc hành Phương Đông" "dính dáng" tới Trung Hoa cực ít, nên quá trình sáng tạo cũng khác hẳn. Ban đầu, họa sĩ Tony và nhóm thực hiện định thể hiện bằng một bức bình phong, mỗi nhân vật một bức. Tuy nhiên vì lịch chiếu phim quá gấp, nên lại thiết kế thêm một sinh vật có tính cách tương đồng đằng sau mỗi nhân vật. Điều này mang nhiều ẩn ý chỉ dụ đến nội dung bộ phim, gây hứng thú cho khán giả.

Khi thiết kế poster cho bộ phim "Sinh vật huyền bí và nơi tìm ra chúng", bởi vì còn phải tặng cho những thành viên chính của bộ phim, nên Trương Xuân đã nghĩ, "Hay là tặng sáu cây quạt tròn cổ phong, riêng mặt hình thức đã rất Trung Quốc." Trước đó, Trương Xuân đã thực hiện hai dự án "Trung Quốc 24 tiết khí" và "Trung Quốc 12 sắc ký", lần này có thể coi là tiếp tục nương theo. Nhưng vì diện tích hình tròn vốn nhỏ hơn các hình khác, càng nhỏ hơn khi lên quạt, nên để chắc chắc nội dung trên poster đầy đủ, Trương Xuân đã lựa chọn một hình tròn khá vuông. Phía bộ phim rất hài lòng với sự sáng tạo này. Khi đưa về tổng bộ công ty để xét duyệt, cứ nghĩ phải chờ ít nhất một tuần, không ngờ kết quả đến ngay ngày hôm sau, thực hiện theo phương hướng này.

4, Liên tục liên lạc với phía bộ phim về bản quyền và vật liệu.

Poster một bộ phim Hollywood vào Trung Quốc sẽ không bị hạn chế sáng tạo, không bị ép nhất định phải dựa theo poster nước ngoài. Theo Kim Nam, làm như vậy để bổ sung thêm các yếu tố mới lạ không có trên những poster nước ngoài, "Chúng tôi luôn cảm thấy một số poster nước ngoài bình thường của chúng tôi chưa thể hiện được nhu cầu của người dân Trung Quốc, nên cần phải điều chỉnh để phù hợp."

Trong quá trình sáng tác poster "Sinh vật huyền bí và nơi tìm ra chúng", Trương Xuân không hề xem phim trước, chỉ đoán nội dung qua trailer và stills. Tác giả truyện gốc J. K. Rowling cực kỳ coi trọng vấn đề bản quyền, không đưa sang những bản thảo thiết kế gốc. Tuy nhiên phía bộ phim đã gửi sang mô tả của những động vật trong phim, để Trương Xuân có thể hiểu thêm về bộ phim. Như vậy, cũng cần ít sửa chữa hơn. Lấy poster Chim Sấm/Thunderbird làm thí dụ. Ban đầu, phông nền đằng sau Chim Sấm không chỉ có mây đen mà còn có cả dãy núi trập trùng. Nhưng theo phía sản xuất, Chim Sấm chỉ xuất hiện khi trời mưa bão sấm sét, thế là dãy núi bị xóa. Còn Niffler, phác thảo đầu tiên nền toàn sao trời chứ không có tiền vàng lấp lánh. Niffler lại cực kỳ yêu thích các đồ vật lấp lánh. Vì vậy, Trương Xuân đã thay thế một số ngôi sao bằng tiền vàng Trung Quốc, vừa vặn đậm nét Trung Hoa.

Hiện đang thiết kế poster cho "Quái vật Venom", họa sĩ Tony tiết lộ, các bom tấn Hollywood thường sử dụng các poster thiết kế gốc để tuyên truyền, nhưng vẫn có một số bộ phim thực hiện poster phiên bản made for China. Để thiết kế poster dành cho thị trường Trung Quốc, đầu tiên phải nắm giữ được bản quyền chính thức, không thể thay đổi quá nhiều chi tiết về nhân vật. Muốn giữ gìn hình tượng độc nhất vô nhị của nhân vật thì cần rất nhiều liên lạc với phía bộ phim. Khi được hỏi về tương lai, Tony cho biết, anh và nhóm thiết kế muốn được thử thách nhiều hơn, thực hiện nhiều hơn, tốt hơn các poster phim nước ngoài made for China, "Thành công hay thất bại đều là những bài học kinh nghiệm quý báu, để lần sau có thể thực hiện càng tốt hơn." Hiện nay, các công ty thiết kế poster hợp tác khá chặt chẽ với đối tác công ty phim ảnh có chi nhánh tại Đại Lục, "Nghề vẽ poster made for China cho phim nước ngoài mới nổi lên được 4 - 5 năm, nhưng hiện nay vẫn chưa có quy định cụ thể, chưa được pháp luật bảo hộ. Quyền tác giả được bảo hộ lỏng lẻo. Xuất hiện nhiều poster sao chép, ăn cắp ý tưởng một cách lộ liễu. Những poster kiểu này sẽ kéo thấp tổng trình độ nghiệp vụ ngành nghề. Ngay từ khi thành lập, công ty chúng tôi luôn giữ vững nguyên tác, sáng tác độc lập, không sao chép. Chúng tôi cần sự ủng hộ nhiều hơn từ các cơ quan chức năng, đầu tiên là về mặt luật pháp."

Ba, Thủy mặc được ưa chuộng nhất khi vẽ poster made for China.

Theo đạo diễn, họa sĩ Trương Xuân, poster made for China của các bộ phim nước ngoài phải thể hiện được hồn phách Trung Quốc, chứ không phải những thứ bên ngoài như tường đỏ ngói xanh, chữ Hán, kinh kịch. Sau đó, trong quá trình thiết kế, anh đã phát hiện, không thể tránh sử dụng những yếu tố cơ bản, những biểu tượng gần gũi này để tạo ấn tượng, truyền thông điệp tới khán giả.

"Như poster 'Doraemon: Đôi bạn thân' có thể không cần vẽ phục trang chuyên dụng của kinh kịch mà chỉ cần viết hai chữ kinh kịch, thế là cũng đủ để kéo gần Doraemon tới người dân Trung Quốc." Theo thống kê của phóng viên báo Tân Kinh, các poster made for China của các bộ phim nước ngoài thường vận dụng các yếu tố truyền thống như thủy mặc, kinh kịch, rối bóng, cắt giấy, thêu, khắc dấu, thư pháp, phong cảnh Trung Quốc, thần thoại Trung Quốc, tranh hình tròn cổ phong, trong đó yếu tố được sử dụng nhiều nhất là thủy mặc.

Nguồn: http://www.xinhuanet.com/ent/2018-11/02/c_1123650432.htm